• समाचार
  • समाज
  • राजनीति
  • मनोरञ्जन
  • प्रदेश
  • स्वास्थ्य
  • खेलकुद
  • अर्थतन्त्र
  • भिडियो
×
☰
    • समाचार
    • समाज
    • राजनीति
    • मनोरञ्जन
    • प्रदेश
    • स्वास्थ्य
    • खेलकुद
    • अर्थतन्त्र
    • भिडियो

ट्रेण्डिङ :

    सरकार काेराेना परीक्षण काेराेना अपडेट नेपाल सरकार स्वास्थ्य प्रहरी

विपी जीवनकाे सार्वजनिक नभएका महत्वपूर्ण तस्बिरहरु

  •  मेन समाचार संवाददाता
  • ८ कार्तिक २०७७, शनिबार ०९:०७ प्रकाशित
    Advertisement
    Advertisement
    Advertisement
    सन् १९६० मार्च ११ देखि २४ सम्म चीनको भ्रमणका क्रममा विपी काेइरालालाई चिनियाँ अधिकारीहरुले स्वागत गर्दै । तस्बिर संग्रह: शान्त डि गजुरेल ।

    प्रजातान्त्रिक आन्दोलनका धरोहर प्रथम जननिर्वाचित प्रधानमन्त्री विश्वेश्वरप्रसाद कोइरालाको स्मरण नेपाली राजनीतिमा अमिट छाप बनेर बसेको छ । प्रजातन्त्र स्थापनाका लागि जीवनपर्यन्त संघर्ष गरे ।

    प्रजातन्त्र संस्थागत गर्ने क्रममै विसं २०३९ साउन ६ गते उनको पार्थिव शरीरले पृथ्वीबाट बिदा लियो । राजनीतिक दुरदर्शिता, जनपक्षीय विचार र भावनाहरुले गर्दा कोइरालाको स्मरण नेपाली राजनीति आजसम्म उत्तिकै गरिन्छ ।

    विसं २००५ सालमा बनारस, २००९ सालमा जनकपुर र २०१७ सालमा काठमाडौंमा भएका कांग्रेसको महाधिवेशनमा उनी पार्टी सभापतिको जिम्मेवारी प्राप्त गरेका थिए । २०१५ सालमा बहुदलीय व्यवस्थामा आधारित संसदको निर्वाचनमा विराटनगरबाट विजयी बनेका विपी २०१६ साल असार १६ गतेदेखि २०१७ साल पौष १ गतेसम्म नेपालको प्रथम जननिर्वाचित प्रधानमन्त्री बनेका थिए ।

    राजतन्त्र शासनकालमा लामो समय भारतमा निर्वासन जीवन बिताएका विपीको स्मरण नेपाली साहित्यमा पनि उत्तिकै गरिन्छ । यौनमनोविज्ञानमा आधारित साहित्य कृति उनका प्रकाशित छन् ।

    कोइरालाका तीन घुम्ती (२०२५), नरेन्द्र दाइ (२०२६), सुम्निमा (२०२७), मोदीआइन (२०३६), हिटलर र यहुदी (२०४०), बाबु, आमा र छोरा (२०४५), उपन्यास एवम् कथातर्फ मेरो कथा (२०४०), दोषी चश्मा (२०३९) र श्वेत भैरवी (२०३९) प्रकाशित छन् । विपी कोइरालाको तस्बिर अंकित पहिलो हुलाक टिकट २०४७ सालमा प्रकाशन भएको थियो ।

    कोइरालाको राजनीतिक जीवन भारतमा चलिरहेको स्वतन्त्रता आन्दोलनबाट सुरु भएको बताइन्छ । उनी र उनका दाई मातृकाप्रसादलाई उक्त आन्दोलनमा लागेकै कारण बेलायती सरकारले सन् १९३० मा ३ महिना कैद गरेको थियो ।

    उनको शिक्षादिक्षा पनि भारतमै पूरा भएको थियो । सन् १९३२ मा उच्च माध्यमिक शिक्षा वनारसमा पूरा गरे । वनारस हिन्दू विश्वविद्यालयबाट राजनीति तथा अर्थशास्त्र विषयमा स्नातक र कलकत्ता विश्वविद्यालयबाट कानुनमा स्नातकोत्तर पूरा गरे ।

    पढाई पूरा गरेपछि दार्जिलिङमा रहेर कानुनी पेशामै उनले केही समय व्यतित गरेका थिए । सन् १९४७ मा नेपाली राष्ट्रिय कांग्रेसको स्थापना गरे । पछि सोही पार्टी नेपाली कांग्रेस बन्न पुग्यो । सन् १९४७ मै विराटनगर मजदुर आन्दोलनको नेतृत्व गरेको अभियोगमा तत्कालीन सरकारले उनलाई १ वर्ष कैद गरेको थियो ।

    उनले सन् १९५१ मा नेपालमा राणा शासनको अन्त्यको लागि सैनिक संघर्ष सुरू गरे । अक्टोबर १९५१ मा राणा शासनको अन्त्य भयो । नेपालमा बहुदलीय प्रजातन्त्रको स्थापना भयो । त्यसपछि मोहन शमशेर जबराको नेतृत्वमा नयाँ सरकार बन्यो र कोइराला मन्त्रिमण्डलमा सामेल भए । उनी गृहमन्त्रीको भूमिकामा सरकारमा सहभागी थिए ।

    सन् १९५१ मा गृहमन्त्री छँदा दिल्ली जाँदै विपी कोइराला ।

    सन् १९५९ मा भएको पहिलो आम निर्वाचनमा उनको दल नेपाली कांग्रेसले विजयी भएपछि उनले आफ्नो नेतृत्वमा नयाँ सरकार गठन गरे । उनको सरकार १८ महिना मात्र सरकारमा रह्यो ।

    प्रधानमन्त्री कालमा उनले संयुक्त राष्ट्रसंघ, भारत तथा चीनको मैत्रीपूर्ण भ्रमण गरे ।

    कोइरालाले सन् १९६० मार्च ११ देखि २४ सम्म चीनको भ्रमण गरेको नेपाल र चीन सरकारका कतिपय आधिकारिक सरकारी वेबसाइटहरूमा उल्लेख छ ।

    सन् १९६० मार्च ११ देखि २४ सम्म चीनको भ्रमणका क्रममा विपी काेइरालालाई चिनियाँ अधिकारीहरुले स्वागत गर्दै ।

    विसं २०१७ साल पुस १ (१५ डिसेम्बर १९६०) गते राजा महेन्द्रले आफ्नो विशेष अधिकार प्रयोग गरेर नेपालको तत्कालिन संविधान, सरकार तथा कोइरालाको सरकार भंग गरे । उनलाई कुनै मुद्दा बिनानै ८ वर्षसम्म कैदमा गरियो ।

    सन् १९६८ उनलाई बनारस निर्वासनमा जान दिइयो । सन् १९७६ मा उनी नेपाल फर्के तर तत्कालीन नेपाल सरकारले उनलाई देश द्रोहको अभियोगमा फेरि कैद गर्‍यो ।

    अन्तर्राष्ट्रिय दबाबका कारण १९७८ मा उनका बिरूद्ध लगाइएका सबै अभियोगहरू सरकारले फिर्ता लियो ।

    १९७९ को (२०३६ सालको आन्दोलन) बेला उनलाई आफ्नै निवासमा नजर बन्द गरेर राखिएको थियो । क्यान्सर रोगबाट थला परेका उनको मृत्यु २१ जुन १९८२ (२०३९ साउन ६)मा काठमाडौँमा भएको थियो ।

    राेगले थलिएपछि ग्रस्त विपी काेइरालालाई वैद्य र आफन्त हेरचाह गर्दै ।

    Advertisement
    Advertisement
    Advertisement
    Advertisement
    तपाईको प्रतिक्रिया
    सम्बन्धित शीर्षकहरु
    आज जनै पूर्णिमा, रक्षाबन्धन : के छ महत्त्व ?
    १० बजे अगाडि अफिस पुग्छन् अधिकारी, कर्मचारी भन्छन् : ‘हाकिमको अरु काम छैन क्या हो ?’
    कर्मचारीलाई निकालेर छाेरा, ज्वाँइ र सालालाई नियुक्ति दिएपछि मारमा सेवाग्राही !
    Advertisement
    Advertisement
    Advertisement
    Advertisement
    • भर्खरै
    • ट्रेन्डिङ
    • १.
      सडक निर्माणको काम हप्ता दिनभित्र सुचारु गर्न निर्देशन

    • २.
      मौसम: मेघ गर्जनसहित वर्षाको सम्भावना

    • ३.
      दश हजार भक्तजन जनैपूर्णिमाका लागि गोसाइँकुण्ड पुगे

    • ४.
      सांस्कृतिक पर्वले नेपालीबीच एकता, सद्भाव अभिवृद्धिमा मद्दत पुर्‍याउछ : प्रधानमन्त्री देउवा

    • ५.
      नेकपा एकिकृत समाजवादीका अध्यक्ष नेपाललाई कोरोना संक्रमण

    • ६.
      आज जनै पूर्णिमा, रक्षाबन्धन : के छ महत्त्व ?

    • ७.
      १० बजे अगाडि अफिस पुग्छन् अधिकारी, कर्मचारी भन्छन् : ‘हाकिमको अरु काम छैन क्या हो ?’

    • १.
      ती फिल्मनिर्माताः जसले जातकै कारण प्रेमिकालाई आत्महत्या गर्न र छोरालाई वेवारिशे हुन बाध्य बनाए

    • २.
      १० बजे अगाडि अफिस पुग्छन् अधिकारी, कर्मचारी भन्छन् : ‘हाकिमको अरु काम छैन क्या हो ?’

    • ३.
      स्ट्राइकर सावित्रा भण्डारी केरेलाबाट एएफसी वेमन्स क्लब च्याम्पियनसिप खेल्न भारत प्रस्थान

    • ४.
      अन्जन र तेजलाई थप गर्दै प्रशिक्षक अब्दुल्लाहले २६ खेलाडीलाई प्रशिक्षणमा बोलाए

    • ५.
      नियमविपरित एनआरएनए सिइओ नियुक्ति भएको आरोप, पाँच सय प्रतिशत तलब भत्ता वृद्धि

    • ६.
      चेत बहादुर बुढाथोकीको ‘मन बिग्रने त्यति खेर’ सार्वजनिक

    • ७.
      हिमालयन हाइड्रोपावरको आइपीओ सूचीकृत

    Advertisement
    Advertisement
    Advertisement
    Advertisement

    सम्पर्क

    मेन मिडिया प्रा.लि.
    MAIN MEDIA PVT.LTD.
    न्युरोड, पोखरा

    सूचना विभाग दर्ता नम्बर:२०८८/०७७-७८

    ईमेल: mainsamachar@gmail.com
    वेब:
    www.mainsamachar.com

    विज्ञापनको लागि

    फोन: ९८५११८०२०२
    ईमेल: mainmedianepal@gmail.com

    सामाजिक सञ्जालमा हामी

    महत्वपूर्ण लिंकहरु

    हाम्रो टिम

    Chairman/Publisher
    Sanjok Basyal (Suraj)

    Admin Chief : Arpan Tiwari

    Promoter : Sundar Basyal

    IT Head 

    Surya Paudel

     

     

    © 2020 Main Samachar | All rights Reserved.
     Website By :  SutraTech.